Bóng đá chuyên nghiệp hiện đại được vận hành với lối chơi chặt chẽ dựa theo các đội hình, chiến thuật bóng đá khác nhau. Việc hiểu rõ và áp dụng các chiến thuật bóng đá một cách nhuần nhuyễn sẽ giúp tạo ra sức mạnh tập thể cho cả đội bóng. Nội dung bài viết này #Giaydabongtot sẽ giới thiệu các chiến thuật bóng đá phổ biến nổi tiếng nhất trên thế giới để các bạn cùng tham khảo nhé.
Chiến thuật bóng đá là gì?
Chiến thuật bóng đá là cách tổ chức, phân bố và liên kết tất cả các cầu thủ trên sân khi thi đấu, để tạo thành một khối đồng nhất, giúp đội bóng có thể vận hành lối chơi dễ dàng hơn. Chiến thuật bóng đá thường được xây dựng dựa trên nền tảng kỹ thuật, điểm mạnh điểm yếu của từng cầu thủ trong đội. Trong quá trình áp dụng các chiến thuật bóng đá vào thực tế, các HLV sẽ liên tục điều chỉnh một cách linh hoạt, khoa học để phát huy được thế mạnh của đội cũng như khắc chế đội hình, lối chơi của đối thủ.
Trên lý thuyết, các chiến thuật trong bóng đá thường rất đơn giản, dễ hiểu. Tuy nhiên khi áp dụng thực tế thì các HLV sẽ phải dựa vào khả năng của từng cầu thủ trong đội, thế mạnh, điểm yếu của đối thủ để điều chỉnh và vận hành các chiến thuật bóng đá một cách hợp lý, nhằm đạt được những kết quả có lợi nhất.
Thông thường mỗi huấn luyện viên bóng đá sẽ có triết lý bóng đá phù hợp với một kiểu chiến thuật bóng đá nào đó. Nếu như chiến thuật bóng đá của các HLV phù hợp với các cầu thủ có trong đội hình thì sẽ giúp đội bóng vận hành trơn tru, dễ dàng đạt được các mục đích chiến thuật, kết quả có lợi. Các HLV thường sử dụng các sơ đồ chiến thuật với các vị trí trong bóng đá để vận hành các chiến thuật bóng đá của mình.
Phân loại chiến thuật bóng đá
Sự phát triển của bóng đá chuyên nghiệp kéo theo sự ra đời của nhiều loại chiến thuật bóng đá khác nhau. Mặc dù có rất nhiều chiến thuật bóng đá như vậy nhưng dựa vào mục đích vận hành chiến thuật thì có thể chia thành 2 loại là chiến thuật tấn công và chiến thuật phòng ngự.
Chiến thuật tấn công
Mục tiêu quan trọng nhất của các đội bóng khi thi đấu bóng đá đó là cố gắng ghi được nhiều bàn thắng vào lưới của đối thủ. Chính vì vậy các chiến thuật bóng đá tấn công luôn là ưu tiên hàng đầu trong mỗi trận đấu.
Chiến thuật bóng đá tấn công là cách thức vận hành lối chơi để các cầu thủ trong đội có thể triển khai bóng tấn công một cách nhanh, hiệu quả nhất, nhằm đạt được mục tiêu đưa ghi bàn. Với sự chặt chẽ của bóng đá hiện đại thì các chiến thuật bóng đá tấn công luôn tìm những cách sáng tạo, hiệu quả nhất để công phá khung thành đối phương.
Các chiến thuật bóng đá tấn công thường được lựa chọn dựa theo thế mạnh, khả năng của các cầu thủ tấn công có trong đội hình. Ví dụ với đội bóng sở hữu những cầu thủ chạy cánh giỏi thì các chiến thuật bóng đá tấn công cánh sẽ được ưu tiên. Ngược lại nếu đội bóng sở hữu những cầu thủ tấn công giỏi xoay xở trong phạm vị hẹp thì chiến thuật tấn công trung lộ sẽ phù hợp hơn.
Chiến thuật phòng ngự
Chiến thuật phòng ngự là các chiến thuật bóng đá thường được sử dụng khi đội bóng cần gia tăng khả năng phòng ngự, bẻ gãy, vô hiệu hóa các pha tấn công của đối thủ nhằm đảm bảo sự an toàn cho khung thành đội nhà.
Chiến thuật phòng ngự thường được áp dụng với 2 tình huống:
- Phòng ngự chủ động: chủ động tổ chức hàng phòng ngự khi nắm được ý đồ tấn công của đối phương, phòng ngự kiểu này có tên gọi là phòng ngự chủ động.
- Phòng ngự bị động: thường sử dụng khi phải gấp gáp tổ chức phòng ngự để chống lại những pha tấn công, phản công bất ngờ, khó lường của đối phương.
Ứng dụng thành công chiến thuật phòng ngự sẽ khiến đội hình đối phương gặp bế tắc trong việc tìm kiếm bàn thắng. Điều đó sẽ khiến đối phương bị tiêu hao thể lực, trở nên vội vàng, hấp tấp, mất cảnh giác, để lộ ra những khoảng trống để đội bóng phòng ngự có thể tiến hành phản công kết liễu trận đấu khi có cơ hội.
Nguyên tắc khi áp dụng các chiến thuật bóng đá
Có rất nhiều chiến thuật bóng đá khác nhau với những điểm mạnh, điểm yếu riêng. Tuy nhiên khi áp dụng các chiến thuật bóng đá vào thực tế thì cần lưu ý những nguyên tắc dưới đây:
1. Luôn chủ động
Trong bóng đá thì khi các HLV thay đổi chiến thuật thì cục diện trận đấu sẽ liên tục thay đổi một cách chóng mặt. Chính vì vậy khi áp dụng, triển khai các chiến thuật bóng đá thì sẽ cần phải luôn chủ động để khiến đối thủ luôn phải ở trong trạng thái chống đỡ bị động.
2. Linh hoạt
Trong một trận bóng đá chuyên nghiệp có thể thay đổi sơ đồ bóng đá để sử dụng các chiến thuật bóng đá khác nhau. Để làm được điều này thì HLV phải liên tục tập luyện cho đội bóng của mình vận hành nhiều chiến thuật bóng đá khác nhau. Khi cần thay đổi chiến thuật thì HLV chỉ cần thay người một số vị trí trên sân là có thể triển khai chiến thuật mới rồi.
3. Có kế hoạch
Bóng đá là môn thể thao nhiều người nên một đội bóng muốn thành công sẽ phải là một tập thể đồng nhất, luôn hành động vì mục tiêu chung. Chính vì vậy khi triển khai các chiến thuật bóng đá thì HLV cần chia sẻ kỹ về các kế hoạch, cách thức vận hành, mục tiêu chiến thuật cho tất cả các cầu thủ trong đội. Điều này sẽ giúp các cầu thủ hiểu rõ và tuân thủ theo ý đồ chiến thuật của HLV.
Các chiến thuật bóng đá nổi tiếng
Trong lịch sử của bóng đá thế giới có rất nhiều chiến thuật bóng đá cực kỳ nổi tiếng và thành công. Tuy nhiên sau khi một đội bóng thành công với một chiến thuật nào đó thì các đội bóng sẽ rất nhanh chóng tìm cách để khắc chế các chiến thuật đó. Chính vì vậy, trong bóng đá không có một chiến thuật nào là hoàn hảo, bất khả chiến bại mà chỉ có những chiến thuật với sự sáng tạo mới mẻ, phù hợp với các cầu thủ, các đội bóng mới là chiến thuật tốt nhất.
Tuy nhiên việc tham khảo lại những chiến thuật bóng đá rất nổi tiếng đã từng rất thành công trong bóng đá cũng rất tuyệt vời. Dưới đây là các chiến thuật bóng đá nổi tiếng đã từng làm mưa làm gió tại các giải bóng đá lớn hàng đầu thế giới:
1. Chiến thuật Tiki-Taka
Tiki-Taka là một chiến thuật bóng đá rất nổi tiếng đã từng mang đến thành công cho CLB Barcelona cũng như đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha. Nhờ áp dụng lối đá Tiki-taka thì CLB Barcelona đã giành được rất nhiều thành tích nổi bật như vô địch La Liga, vô địch cúp C1… Trong khi đó đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha đã giành chức vô địch 3 giải đấu quốc tế lớn liên tiếp là Euro 2008, World Cup 2010 và Euro 2012.
Những thành tích mà Barcelona và Tây Ban Nha đạt được chứng tỏ sự hiệu quả của chiến thuật bóng đá Tika-taka. Tuy nhiên những năm sau đó thì các huấn luyện viên đã nghiên cứu và tìm ra cách khắc chế lối đá Tiki-Taka khiến lối đá này dần mất đi sự hiệu quả của mình.
Tiki-taka là một chiến thuật bóng đá đặc biệt tập trung vào việc kiểm soát bóng. Chìa khóa thành công để triển khai được lối đá Tiki-taka đó là sử dụng những cầu thủ có kỹ thuật khéo léo, khả năng kiểm soát bóng tốt ở khu vực giữa sân cũng như có tầm nhìn tốt để có thể triển khai bóng tấn công một cách sáng tạo. Kèm theo đó là sử dụng các cầu thủ tấn công chạy chỗ thông minh, nhanh nhẹn, có khả năng tạo khoảng trống, thu hút đối thủ để phá thế trận của đối phương.
Sự kết hợp hoàn hảo giữa công và thủ khiến những đội bóng áp dụng lối chơi Tiki-taka thành công sẽ khiến đối phương không thể triển khai bóng mà liên tục phải chịu áp lực tấn công mạnh mẽ. Ở thời điểm Barcelona và Tây Ban Nha triển khai lối đá Tiki-taka thành công thì họ sẽ có thời gian kiểm soát bóng lên đến 60-70%. Việc kiểm soát bóng nhiều như vậy khiến đối phương chỉ có thể co cụm phòng thủ chịu trận và hoàn toàn không có cơ hội để tổ chức phản công.
Việc triển khai lối đá tiki-taka khiến đối phương không có cơ hội để tổ chức phản công. Điều này khiến hàng hậu vệ của đội bóng triển khai lối đá tiki-taka có thể dâng cao để chèn ép hàng tiền vệ đối phương. Ngoài ra việc sử dụng những hậu vệ cánh có khả năng tấn công tốt cũng nâng cao khả năng tấn công cánh, mang lại thêm nhiều miếng đánh hiệu quả để giành cơ hội chiến thắng cao hơn.
Lối đá Tiki-taka là một chiến thuật bóng đá mang lại rất nhiều cảm xúc cho người hâm mộ khi triển khai lối chơi tấn công đẹp mắt và nhuần nhuyễn. Tuy nhiên các huấn luyện viên đã tìm ra cách để khắc chế lối đá tiki-taka khi sử dụng những cầu thủ có khả năng tranh chấp thu hồi bóng tốt để giành quyền kiểm soát khu vực trung tuyến. Ngoài ra lối đá tiki-taka thường có hàng phòng thủ rất yếu đuối nên khi bị mất bóng sẽ dễ bị phản công rất nguy hiểm. Kể từ khi bị khắc chế thì lối đá tiki-taka đã bị sụp đổ và không còn được áp dụng nhiều trong bóng đá hiện đại nữa.
2. Chiến thuật phòng ngự Catenaccio
Catenaccio là chiến thuật ưu tiên về khả năng phòng ngự trứ danh của người Ý. Đây là chiến thuật bóng đá rất nổi tiếng khi đã mang tới cho đội tuyển Italia những thành công vang dội trong thời kỳ hoàng kim của mình. Chính chiến thuật bóng đá này đã giúp đội tuyển Italia luôn được biết đến là đội bóng có khả năng phòng thủ chắc chắn nhất.
Chiến thuật Catenaccio được ra đời từ những năm 60 của thế kỷ trước. Mặc dù chiến thuật bóng đá này được áp dụng thành công nhất ở người Ý nhưng người khai sinh ra nó là một huấn luyện viên người Áo tên là Karl Rappan. Sau đó chiến thuật này đã được nâng tầm bởi chiến lược gia Argentina Helenio Herrera.
3. Chiến thuật bóng đá tổng lực
Chiến thuật Catenaccio là niềm tự hào của người Italia khi đã giúp họ thống trị châu Âu trong thời gian dài. Thế nhưng đã có một chiến thuật bóng đá mới được ra đời và giết chết Catenaccio đó là chiến thuật bóng đá tổng lực (Total Football). Đây chính là chiến thuật bóng đá đã mang lại thành công vang dội cho những người Hà Lan với danh hiệu cơn lốc màu da cam.
Chiến thuật bóng đá tổng lực ra đời vào thập niên 70 bởi huấn luyện viên của Ajax và tuyển Hà Lan lúc đó là Rinus Michels. Với chiến thuật bóng đá tấn công này thì mọi cầu thủ (trừ thủ môn) đều tham gia tấn công lẫn phòng ngự. Chính chiến thuật này đã mang lại sự đẹp mắt trong lối chơi tấn công của Hà Lan. Đến thời điểm hiện tại những đội bóng của Hà Lan vẫn rất thích áp dụng lối chơi tấn công tổng lực này.
4. Chiến thuật đỗ xe bus
Lối chơi đỗ xe bus là chiến thuật bóng đá thực dụng với 2 hàng cầu thủ được xếp ngay phía trước khung thành đội nhà. Chính vì có 2 hàng phòng thủ nên chiến thuật này mới được đặt tên là chiến thuật đỗ xe bus. Các huấn luyện viên sử dụng đội hình đỗ xe bus sẽ hoàn toàn không muốn triển khai tấn công mà chỉ có một mục đích duy nhất là không để bị thủng lưới. Chỉ cần làm nản lòng đối thủ với một trận đấu kết thúc với tỉ số 0-0 là đã đạt được mục đích rồi.
Chiến thuật đỗ xe bus thường sử dụng sơ đồ 4-5-1. Với 1 hàng hậu vệ 4 cầu thủ và 1 hàng hậu vệ tiền vệ 5 cầu thủ được xếp ngay phía trên. Vị trí tiền đạo sẽ được kéo lùi về chơi bóng ở vị trí của một tiền vệ tấn công. Như vậy đội hình này hoàn toàn không có một cầu thủ này thật sự được xếp ở vị trí tiền đạo.
Đội hình đỗ xe bus thường được các đội bóng được đánh giá yếu hơn sử dụng để cố gắng cầm hòa các đội bóng được đánh giá mạnh hơn. Các huấn luyện viên cũng có thể sử dụng đội hình chiến thuật này để cố gắng giữ tỉ số có lợi khi đang dẫn trước đối thủ. Điểm yếu của đội hình đỗ xe bus là khi bị thủng lưới do khả năng xuyên phá của đối phương quá mạnh thì sẽ rất khó để có thể triển khai bóng tấn công. Nếu để đối phương ghi bàn đồng nghĩa với việc chiến thuật đỗ xe bus đã thất bại hoàn toàn.
Lời kết: Trên đây #Giaydabongtot.com đã giới thiệu chi tiết về chiến thuật bóng đá, tổng hợp những chiến thuật bóng đá nổi tiếng và thành công nhất để các bạn cùng tham khảo. Hy vọng qua bài viết này các bạn có thể hiểu hơn về các chiến thuật bóng đá và có thể áp dụng để chơi bóng thành công hơn. Nếu còn bất kỳ thắc mắc, câu hỏi nào khác về chiến thuật bóng đá, vui lòng liên hệ hoặc để lại bình luận bên dưới chúng tôi sẽ giải đáp ngay nhé.
Xem thêm: Việt Vị là gì? Nhận biết Lỗi Việt Vị trong bóng đá thế nào?
Tổng hợp: Giaydabongtot.com