Chơi bóng không chuyên trên sân cỏ nhân tạo đang rất phát triển tại Việt Nam. Các giải đấu bóng đá không chuyên 5 người, 7 người, người liên tục được tổ chức rất chuyên nghiệp. Tuy nhiên khi tổ chức hoặc thi đấu bóng đá giải thì việc hiểu về luật bóng đá là rất quan trọng. Nội dung này sẽ tổng hợp một cách rõ ràng nhất luật bóng đá 5 người mới nhất 2021. Nội dung bộ luật được tham khảo theo tiêu chuẩn của FIFA và VFF.
Giới thiệu luật bóng đá 5 người
Bóng đá 5 người là một thể thức thi đấu bóng đá rất phát triển trên thế giới. Ở thể thức này mỗi đội bóng sẽ tham gia với 5 cầu thủ với luật thi đấu khác biệt so với bóng đá 7 người, 9 người hay 11 người. Bóng đá 5 người cũng có hệ thống giải đấu rất chuyên nghiệp và được người hâm mộ bóng đá trên toàn thế giới quan tâm theo dõi. Ở Việt Nam thì bóng đá 5 người thường được tổ chức trên 2 mặt sân là sân cỏ nhân tạo hoặc sân futsal. Khi tổ chức giải trên cả 2 mặt sân này thì luật thi đấu bóng đá 5 người khá giống nhau. Dưới đây là các luật bóng đá 5 người mới nhất theo tiêu chuẩn FIFA, VFF.
Luật 1: Sân thi đấu
- Kích thước:
- Các đường giới hạn:
- Phạm vi phạt đền:
Sân có hình chữ nhật với chiều dài từ 25-42m, chiều ngang từ 15-25m. Các đường giới hạn phải được kẻ màu dễ nhìn nổi bật với bề rộng là 8cm. Ở đường kẻ ngang giữa sân có điểm chấm gọi là tâm sân, ở đây có vòng tròn giao bóng có bán kính 3m. Từ biên ngang, lấy chân 2 cột dọc cầu môn làm tâm kẻ vào trong sân 1/4 đường tròn bán kính 6m, nối điểm cuối của 2 cung 1/4 đường tròn được đoạn thẳng dài 3,16m song song với đường biên ngang và cách biên ngang 6m. Khu vực trong giới hạn này là khu phạt đền và gọi là các đường giới hạn này gọi là đường 6m. Có 2 điểm phạt đền có thể lựa chọn trên sân bóng 5 người.
- Trên đường 6m và ở giữa đoạn thẳng 3,16m có điểm phạt đền thứ nhất.
- Trên đường thẳng góc với biên ngang ở vị trí cách biên ngang 10m có một điểm phạt đền thứ hai.
- Cung đá phạt góc:
- Khu vực thay người:
Ở giao điểm của biên dọc và biên ngang tại góc sân, kẻ phía trong sân 1/4 đường tròn có bán kính 25cm. Đây là vị trí đặt bóng khi đá quả phạt góc. Trên đường biên dọc, mỗi đội bóng có khu vực thay đổi cầu thủ dự bị của đội mình có độ dài 5m, cách đường giới hạn nửa sân 5m. Khi thay người, các cầu thủ phải ra vào trong khu vực này dành cho riêng đội mình.
Luật 2: Bóng
- Bóng phải hình tròn, chất liệu vỏ ngoài của bóng phải bằng da hoặc chất liệu khác được công nhận.
- Áp suất của bóng: Từ 400 – 600 gr/cm2 .
- Chu vi quả bóng tối thiểu là 62cm và tối đa là 64cm. Trọng lượng quả bóng lúc bắt đầu trận đấu không được nặng hơn 440g và nhẹ hơn 400g.
- Chỉ có trọng tài chính mới có quyền thay đổi bóng trong trận đấu.
Luật 3: Số lượng cầu thủ
- Mỗi đội có tối đa là 5 cầu thủ trong đó có 1 thủ môn trong sân,
- Số lượng cầu thủ dự bị tối đa là 7
- Số lần thay đổi cầu thủ dự bị (kể cả thay thế thủ môn dự bị) trong một trận đấu không hạn chế và tiến hành cả khi bóng trong cuộc hoặc ngoài cuộc. Cầu thủ đã thay ra sân vẫn được quyền vào lại sân.
- Việc thay cầu thủ dự bị phải được thực hiện đúng trong phạm vi khu vực thay người của đội mình và cầu thủ vào sân phải đợi đồng đội bị thay đã hoàn toàn ra ngoài sân.
- Cầu thủ muốn thay vị trí của thủ môn phải báo trước trọng tài và việc thay người phải tiến hành vào lúc trận đấu tạm dừng để thay trang phục.
Luật 4: Trang phục cầu thủ
Trong luật bóng đá 5 người mới nhất, trang phục cầu thủ cần đúng quy định:
- Cầu thủ không được mang vật gì gây nguy hiểm cho đối thủ.
- Chỉ dùng giầy bằng vải, da mềm hay giầy thể thao đế cao su mềm.
- Số áo cầu thủ trong đội phải khác nhau, màu áo của 2 đội phải khác mầu nhau và trọng tài.
- Thủ môn được mặc quần dài và mặc áo có màu dễ phân biệt với các cầu thủ khác và trọng tài.
Luật 5: Trọng tài chính
- Trọng tài có quyền xử phạt tất cả các lỗi vi phạm kể cả trong những lúc trận đấu tạm dừng hoặc khi bóng ngoài cuộc.
- Ghi nhận mọi sự cố diễn biến trước, trong và sau trận đấu.
- Có quyền dừng trận đấu vì những sự cố can thiệp của khán giả hay những lý do khác
- Trọng tài có quyền cảnh cáo cầu thủ nào có hành vi khiếm nhã, truất quyền thi đấu bất kỳ cầu thủ nào phạm lỗi thô bạo, có hành vi bạo lực hoặc dùng lời lẽ thô tục.
Luật 6: Trọng tài thứ 2
Mỗi trận đấu có một trọng tài thứ 2 hoạt động ở phía đối diện với trọng tài chính và có nhiệm vụ sau đây:
- Trận đấu không có thư ký bấm giờ và trọng tài thứ 3, trọng tài thứ 2 chịu trách nhiệm theo dõi thời gian 2 phút phạt dành cho đội có cầu thủ bị truất quyền thi đấu.
- Theo dõi việc thay đổi cầu thủ có đúng quy định của Luật này hay không.
- Theo dõi thời gian hội ý: 1 phút.
Luật 7: Thư ký bấm giờ và trọng tài thứ 3
- Trong những trận đấu quốc tế phải có trọng tài thứ 3 hoạt động cùng với thư ký bấm giờ.
Luật 8: Thời gian thi đấu
– Một trận đấu gồm 2 hiệp, mỗi hiệp 20 phút do thư ký bấm giờ chịu trách nhiệm báo giờ. – Trong mỗi hiệp, các đội được quyền hội ý một lần với thời gian 1 phút và cầu thủ phải tập trung ở trong sân. – Thời gian nghỉ giữa 2 hiệp không quá 15 phút.
Luật 9: Bắt đầu và bắt đầu lại trận đấu
Luật 10: Bóng trong cuộc và bóng ngoài cuộc
Bóng ngoài cuộc là:
- Khi bóng đã vượt hẳn khỏi biên dọc hoặc biên ngang dù ở trên sân hay trong không gian.
- Sau tiếng còi dừng của trọng tài.
Ngoài hai trường hợp trên, bóng được kể là trong cuộc từ lúc bắt đầu trận đấu cho đến khi kết thúc trận đấu, kể cả các trường hợp sau:
- Bóng bật từ cột dọc, xà ngang của khung cầu môn vào trong sân.
- Bóng bật vào sân từ trọng tài chính hoặc trọng tài thứ 2 đứng trong sân.
Luật 11: Bàn thắng hợp lệ
Bàn thắng được công nhận khi quả bóng đã hoàn toàn vượt khỏi biên ngang giữa hai cột và dưới xà ngang của cầu môn, trừ:
- Những trường hợp đặc biệt do Luật quy định.
- Quả bóng do cầu thủ dùng tay hoặc cánh tay để ném, ôm hoặc đấm vào cầu môn.
Đội ghi điểm bàn thắng hơn là đội thắng. Nếu 2 đội không ghi được bàn thắng hoặc có số bàn thắng bằng nhau thì trận đấu được coi là hoà.
Luật 12: Lỗi và hành vi thiếu đạo đức
- Trực tiếp sẽ bị phạt quả phạt trực tiếp tại nơi phạm lỗi.
Cầu thủ vi phạm một trong 6 lỗi sau đây:
- Đá hay ngáng chân đối phương.
- Nhảy vào người hay chèn đối phương bằng vai
- Đánh hoặc xô đẩy đối phương;
- Nhổ nước bọt vào đối phương;
- Xoạc bóng khi bóng trong hoặc ngoài tầm khống chế của đối phương, trừ thủ môn trong khu phạt đền của đội mình nhưng động tác không được thô bạo.
- Cố tình dùng tay chơi bóng như: ôm bóng, đấm bóng, ném bóng bằng
- Gián tiếp
Thủ môn phạm một trong những lỗi sau đây sẽ bị phạt quả gián tiếp:
- Nếu sau khi phát bóng, lại nhận bóng trở lại từ cầu thủ đồng đội chuyển về mà bóng chưa vượt qua vạch giữa sân hoặc chưa chạm bởi cầu thủ đối phương.
- Cầm bóng thuộc phần sân đội mình quá 4 giây.
Luật 13: Những quả phạt
Trong luật bóng đá 5 người có 2 loại quả phạt:
- Trực tiếp (bàn thắng được công nhận nếu bóng trực tiếp vào cầu môn đối phương)
- Gián tiếp(bàn thắng được công nhận nếu trước khi vào cầu môn, bóng đã chạm hoặc được đá bởi một cầu thủ khác).
- Khi thực hiện quả phạt, các cầu thủ đối phương phải đứng cách bóng tối thiểu là 5m, trường hợp cầu thủ đối phương xông vào hoặc đứng không đủ cự ly 5m trước khi đá phạt thì trọng tài phải cho thực hiện lại.
- Bóng phải để chết khi thực hiện quả phạt và cầu thủ vừa đá phạt không được chạm bóng lần thứ 2 khi bóng chưa chạm hoặc đá bởi một cầu thủ khác.
- Nếu đội đá phạt thực hiện lâu quá 4 giây thì trọng tài cho đội kia được đá quả phạt gián tiếp đó.
Luật 14: Lỗi tổng hợp
- Những quả phạt lỗi tổng hợp trực tiếp vào cầu môn được công nhận bàn thắng.
- Trong 5 lỗi tổng hợp đầu của mỗi đội ở mỗi hiệp khi thực hiện quả phạt, đối phương được quyền làm hàng rào đứng cách bóng tối thiểu 5m. Từ lỗi tổng hợp thứ 6 trở đi, đối phương không được quyền làm hàng ràokhi thực hiện quả phạt.
- Cầu thủ thực hiện quả phạt phải đá bóng với ý đồ ghi bàn chứ không được phép chuyển bóng cho cầu thủ khác.
- Nếu trận đấu phải đá thêm 2 hiệp phụ, thì những lỗi tổng hợp của hiệp 2 vẫn còn giá trị trong 2 hiệp phụ.
Luật 15: Phạt đền
Khi có quả phạt đền ở phút cuối của mỗi hiệp chính, hiệp phụ, phải bù thêm thời gian để thực hiện xong quả phạt đền.
- Vị trí đặt bóng tại điểm phạt đền thứ nhất và ai sút phải được thông báo.
- Thủ môn đội bị phạt phải đứng trên đường cầu môn giữa 2 cột dọc, mặt đối diện với cầu thủ đá phạt. Các cầu thủ khác thì đứng ngoài khu phạt đền và phía sau điểm phạt đền cách tối thiểu 5m.
Luật 16: Đá biên
Khi bóng hết biên dọc mà trúng cầu thủ của đội này thì đội không chạm bóng cuối cùng được đá biên về bất kỳ hướng nào. Lúc thực hiện, cầu thủ có thể giẫm một phần chân lên đường biên dọc hoặc đứng hẳn ngoài sân. Bóng phải đứng yên trên đường biên dọc và được coi là trong cuộc ngay khi được đá rời chân.
- Cầu thủ đá biên không được chạm bóng lần thứ 2 nếu bóng chưa chạm hoặc được đá bởi cầu thủ khác, vi phạm sẽ bị phạt quả gián tiếp tại nơi phạm lỗi
- Các cầu thủ đối phương phải đứng cách bóng tối thiểu 5m.
- Đá biên trực tiếp vào cầu môn sẽ không được công nhận là bàn thắng.
Luật 17: Quả ném phát bóng
Nếu bóng trúng đối phương hết biên ngang thì thủ môn có thể dùng tay ném phát bóng trực tiếp sang sân đối phương. Các cầu thủ đội đối phương phải đứng ngoài khu phạt đền khi thủ môn ném phát bóng.
- Bóng ném trực tiếp vào cầu môn đối phương thì không được công nhận.
- Nếu thủ môn sau đã phát bóng ra ngoài khu vực phạt đền mà lại chạm bóng lần 2 trước khi một cầu thủ khác chạm bóng thì đội đối phương hưởng quả phạt gián tiếp tại chỗ phạm lỗi.
- Thủ môn phát bóng xong mà nhận lại bóng từ đồng đội chuyển về thì đối thủ được phạt gián tiếp trên vạch 6m gần chỗ phạm lỗi nhất.
Luật 18: Quả phạt góc
Khi bóng hết biên ngang mà trúng cầu thủ đối phương thì đội còn lại sẽ được đá phạt góc. Khi đá góc phải đặt bóng đúng trong cung phạt góc, cầu thủ đội phòng ngự phải đứng cách bóng 5m cho đến khi đối phương đá góc. – Nếu cầu thủ thực hiện đá góc chạm bóng 2 lần thì cho đối phương hưởng quả phạt gián tiếp tại chỗ. – Khi đá góc không được quả 4 giây khi bóng đã được đặt xuống vị trí đá góc.
Xem thêm: Kích thước sân bóng 5 người theo tiêu chuẩn FIFA, VFF
Luật bóng đá 5 người cho thủ môn
Luật bóng đá 5 người được FIFA (liên đoàn bóng đá thế giới) cũng như VFF (liên đoàn bóng đá Việt Nam) ban hành rất đầy đủ, chặt chẽ. Tuy nhiên có một phần bổ sung luật bóng đá 5 người cho thủ môn cũng được rất nhiều bạn quan tâm tìm hiểu. Khi thi đấu trên sân 5 người thì do kích thước sân bé nên thủ môn cũng có thể ghi bàn bất cứ lúc nào với những cú sút bất ngờ. Dưới đây chúng ta cùng tìm hiểu kỹ về luật bóng đá 5 người cho thủ môn theo tiêu chuẩn FIFA, VFF nhé.
Luật 1: Trang phục của thủ môn
Thủ môn là một vị trí đặc biệt trên sân bóng đá 5 người nên cũng có những quy định riêng về trang phục. Đồng thời thủ môn là vị trí được ưu tiên sử dụng những vật dụng hỗ trợ thể thao. Đối với bóng đá 5 người, trang phục của thủ môn được quy định như sau:
- Thủ môn được phép mặc quần dài, áo dài tay.
- Trang phục của thủ môn phải khác màu với trang phục của đồng đội, khác màu trang phục của đối phương, khác màu với trang phục của thủ môn đối phương và khác màu trang phục với trọng tài.
- Thủ môn được sử dụng các vật dụng hỗ trợ như: găng tay, bao gối, bọc khuỷu tay, giày, bọc ống đồng.
- Thủ môn không được phép đội nón, mang những vật khác ngoài những vật cho phép ở trên.
- Giày đá bóng thủ môn sử dụng là loại giày đinh dăm TF hoặc giày đinh bằng IC (lựa chọn phù hợp nhất với mặt sân thi đấu).
Luật 2: Thay thủ môn
Tuy thủ môn là vị trí quan trọng bậc nhất trên sân, nhưng cũng có những trường hợp bất đắc dĩ chúng ta cần thay thế người ở vị trí này. Do đó chúng ta cần nắm kĩ những bước thay người ở vị trí thủ môn, để tránh nhận phải những quả phạt không đáng có, sau đây là cách thay người đúng ở vị trí thủ môn.
- Khi cần thay thủ môn, cầu thủ lựa thời điểm bóng ngoài cuộc để ra dấu hiệu thay người cho trọng tài.
- Thủ môn được thay sẽ mặc trang phục của thủ môn, với số áo đúng như thủ môn đó đã đăng ký.
- Khi thủ môn bị thay đi ra khỏi đường biên dọc, thì thủ môn được thay mới được vào sân. Khi thủ môn vào sân thì trận đấu tiếp tục trở lại.
Luật 3: Phạt gián tiếp
Phạt gián tiếp là hình thức phạt phổ biến khi thi đấu 5 người. Với tính huống này, bóng sau khi sút phải chạm chân một cầu thủ thứ hai trước khi đi vào lưới thì bàn thắng mới được công nhận. Sau đây là những tình huống gây ra lỗi phạt gián tiếp ở vị trí thủ môn.
- Thủ môn nhận lại bóng từ đồng đội sau khi phát bóng lên, mà bóng chưa vượt qua phần giữa sân hoặc chưa chạm chân đối phương.
- Thủ môn dùng tay bắt bóng hoặc chạm bóng từ đường chuyền trả về của đồng đội.
- Thủ môn dùng tay bắt bóng hoặc chạm bóng từ quả đá biên trả về của đồng đội.
- Thủ môn khống chế bóng bằng chân, hoặc bằng tay ở bất kỳ vị trí nào thuộc phần sân của đội mình quá 4 giây.
Luật 4: Phạt đền
Phạt đền thường xảy ra khi các cầu thủ phạm lỗi trong chính vòng cấm thuộc khu vực sân của đội mình. Đồng thời trường hợp này cũng xảy ra khi hai đội hòa nhau và phải dẫn đến phân định thắng thua bằng loạt đá luân lưu. Lúc này các thủ môn cần phải thực hiện đúng luật khi bắt phạt đền.
- Thủ môn đứng trên vạch vôi nối hai cột dọc với nhau, cho đến khi bóng rời khỏi chân cầu thủ đối phương (bóng được đưa vào cuộc).
- Khi quả bóng rời khỏi đường biên ngang dù là trên không hay dưới mặt sân, ra ngoài khung thành mà người chạm bóng cuối cùng là cầu thủ đối phương thì thủ môn được quả ném phát bóng lên.
- Thủ môn ném bóng bằng tay, và hoàn toàn có quyền ném sang phần sân đối phương để phát động tấn công.
- Cầu thủ của đội thực hiện quả phạt đền phải đứng bên ngoài khu phạt đền cho đến khi thủ môn phát bóng lên.
- Bóng được thủ môn dùng tay đưa vào trong khu phạt đền. Bóng được xem là trong cuộc ngay sau khi ra khỏi vòng cấm địa.
Tham khảo: Đội hình và những kỹ thuật chơi bóng hay nhất
Luật 5: Phát bóng
Trong bóng đá 5 người tồn tại những quy định phát bóng cụ thể dành cho thủ môn. Chi tiết về luật phát bóng của thủ mônở sân 5 người (phát bóng chết và phát bóng sống) bạn có thể tham khảo dưới đây. – Phát bóng chết:
- Trường hợp này được thực hiện khi bóng đã đi hết đường biên ngang. Thủ môn đứng trong khu phạt đền, dùng tay ném bóng vào cuộc (tuyệt đối không được dùng chân).
- Đồng đội nhận bóng từ pha ném bóng của thủ môn phải đứng ngoài khu phạt đền.
- Thủ môn không được giữ bóng quá 4 giây trước khi đưa bóng vào cuộc. Hay nói cách khác, là thời gian tối đa để thủ môn đưa bóng vào cuộc là 4 giây, nếu vượt quá sẽ bị phạt.
- Trường hợp thủ môn ném bóng thẳng vào khung thành đối phương và bóng không chạm bất kỳ cầu thủ nào, thì bàn thắng đó được xem là bàn thắng không hợp lệ.
– Phát bóng sống:
- Trường hợp phát bóng sống thủ môn được phép dùng chân hoặc tay để đưa bóng vào cuộc.
- Khi bóng từ pha phát bóng bằng chân của thủ môn bay thẳng vào lưới đối phương thì đó được xem là bàn thắng hợp lệ, dù bóng không chạm vào bất kỳ ai.
- Thủ môn không được phép phát bóng sống nếu như thủ môn bắt được bóng bằng tay trong vòng cấm. Hoặc là pha bóng không phải do đồng đội chuyền về (tức là bóng do đối phương sút).
- Tương tự như bóng chết, thủ môn không được cầm bóng quá 4 giây trước khi phát bóng.
Lời kết: Qua bài viết trên bạn đã hiểu rõ về các luật khi chơi bóng đá 5 người chưa? Nếu hiểu rồi thì hãy nhanh chóng sắm cho mình đôi giày đá bóng mới và cùng ra sân chiến thôi nào!